کافه آینده نقش جامعه مهاجران در آینده ایران

حقیقت طلب مدیر پژوهش انجمن دیاران از دریچه ورود مهاجران به ایران نگاه خود را بیان کرد: 

ایران در آینده بحران جمعیتی در زمینه پیر شدن جمعیت خواهد داشت و همه نسبت به این مسئله متفوق‌القول هستند. این مسئله صرفا مختص به ایران نبوده و کشورهایی در شرق و غرب هستند که از قبل با این بحران روبرو شده‌ و سیاست‌های متفاوتی را در پیش گرفته‌اند. یکی از کشورها ژاپن بود که به بیگانه ستیزی مشهور بوده‌ و به بیگانه‌ها روی خوش نشان نمی‌داد، در مقابل این بحران سیاست بالا بردن سن بازنشستگی و افزایش کیفیت زندگی را در پیش گرفت. ژاپن و سیاستی که در پیش گرفته خاص بوده و هر کشوری نمی‌توان این سیاست را پیاده کند به طور مثال روزانه ۱۰هزارنفر کوه فیجی را فتح می‌کنند.

آلمان دقیقا برعکس ژاپن عمل کرد. آلمان نیز کشوری بیگانه‌ستیز بود و بعد از جنگ جهانی دوم کارگران ترک و یوگسلاو زیادی را به کشور آورد و آن‌ها را هیچوقت به عنوان شهروند نپذیرفت. آلمان از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۵ سیاست خود را به دلیل مسائل جمعیتی تغییر داد و آلمان تبدیل به کشوری مهاجرپذیر تبدیل شد. کارهایی که آلمان برای فرهنگ‌سازی مهاجرپذیری انجام داد نیز قابل ستایش بود به طور مثال سریالی به نام کبری۱۱ ساخته شد که در آن ۲قهرمان اصلی آلمانی و ترک بودند.

در ایران نیز بحران بیکاری وجود دارد که خیلی از مخالفان پذیرش مهاجر نرخ بیکاری را مثال می‌زنند که البته نرخ بیکاری کشور ما در تحصیل کرده‌ها بالاست. نیروی کار مهار و سطح پایین کم است و بعد از مدتی مطمئنا در رده‌های میانی نیز دچار کمبود نیرو خواهیم شد.

امکانات قانونی برای جذب مهاجر داریم که ۸۰ سال پیش نوشته شده که در حال حاضر نیز امکاناتی را برای جذب مهاجر فراهم آورده‌است. در این قانون شهروندها به دو نوع اکتسابی و زادی تقسیم می‌شوند که شهروندهای اکتسابی نمی‌توانند مدیران دولتی شوند. موادی در قانون ما وجود دارد که نسل ۳و ۴ مهاجر تابعیت ایرانی داشته باشد. سیاست ۴۰سال اخیر ایران به صورتی بوده که مهاجر نمی‌خواهیم. گفته می‌شود که ما به هر اندازه‌ای که مهاجر قانونی داریم،‌مهاجر غیرقانونی نیز داریم و سوالی پیش می‌آید که سیاست ما چه مشکلی دارد که این تعداد مهاجر غیرقانونی در ایران ساکن هستند. بعد از دهه ۶۰ سیاست بازگشت به وجود آمد که مهاجران افغانستانی باید به کشورشان بازگردند. آیا نباید به مهاجرپذیر شدن فکر کنیم؟

امیرحسین چیت ساززاده پژوهشگر حوزه سیاست‌گذاری مهاجرت در سوال حقیقت طلب گفت:

ما باید گشودگی فرهنگی داشته باشیم. فرهنگی که در کشور ما رایج است دقیقا نقطه مقابل گشودگی فرهنگی و تجاری گفته شده است. ایرانی‌ها نژادپرست نیستن بلکه به واسطه اشغال‌هایی مانند مغول که در تاریخ اتفاق افتاده باعث شده که بحث امنیت برای ما پررنگ‌تر شود. برای مهاجرپذیرتر شدن باید این ذهنیت تغییر پیدا کند.

حقیقت طلب مدیر پژوهش انجمن دیاران نهادهای تاثیرگذار در امر مهاجرپذیری را نهادهای انتظامی دانست و گفت. جمعیت مهاجرین در ایران همیشه میلیونی بوده و در حال حاضر حدود ۳درصد جمعیت ما شکل داده‌اند. تا الان نهادهای انتظامی متولی امور مهاجران ایران بودند. اصلی‌ترین نهاد موجود اداره کل اتباع خارجی وزارت کشور که در وزارت کشور است نهادی التزامی است و نگاه امنیتی به مسائل مهاجران دارد. نهاد فرهنگی،‌سیاست‌گذاری و اقتصادی همیشه سهم کمتری داشتند که باید اصلا درست نیست. جامعه فرهنگی ما این نیاز را حس کرده به طور مثال در جشنواره سینما حقیقت امسال حدود ۱۰ مستند مربوط به مهاجران بود که تا سال‌های گذشته معمولا ۲-۳ فیلم به این موضوع اختصاص پیدا می‌کرد.