خانه » نگاهی تحلیلی به جنبه‌های زبانی، ارتباطی و رسانه‌ای متون سیاست‌گذاری

نگاهی تحلیلی به جنبه‌های زبانی، ارتباطی و رسانه‌ای متون سیاست‌گذاری

در فرآیند سیاست‌گذاری عمومی، تمرکز اصلی معمولاً بر داده‌ها، تحلیل‌های فنی و طراحی راه‌حل‌های مداخله‌گرانه است. اما یکی از مؤلفه‌های کمتر دیده‌شده در این فرایند، نحوه بیان، چارچوب‌بندی و ارتباط‌سازی محتوا در قالب اسناد سیاستی است. متنی که در اختیار تصمیم‌گیران، نهادهای اجرایی، رسانه‌ها و حتی افکار عمومی قرار می‌گیرد، صرفاً حامل اطلاعات نیست؛ بلکه خود بخشی از کنش سیاست‌گذاری به شمار می‌آید. زبان سیاست‌نامه دقیقاً به این جنبه می‌پردازد: این‌که چگونه گفتن، به اندازه‌ی چه گفتن اهمیت دارد.

این متن پژوهشی با تمرکز بر سه محور کلیدی—بلاغت و گفتمان در نگارش اسناد سیاستی، روایت‌سازی پیرامون مسئله و راه‌حل، و مدیریت افکار عمومی در فرآیند انتشار و بازخورد به متن سیاستی—تلاش می‌کند چارچوبی نظری و در عین حال کاربردی برای تحلیل و بهبود جنبه‌های زبانی سیاست‌گذاری ارائه دهد. در این چارچوب، زبان نه یک ابزار خنثی، بلکه عاملی تأثیرگذار در فهم مسئله، اقناع مخاطب و جهت‌دهی به تعاملات اجتماعی تلقی می‌شود.

یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های این پژوهش توجه به نقش روایت در سیاست‌گذاری است. روایت، صرفاً ابزاری برای جذابیت نیست، بلکه ساختاری است که در آن تعریف مسئله، نسبت‌ها و علل، راه‌حل و حتی مخاطب، بازتعریف می‌شوند. نویسندگان در این اثر نشان می‌دهند که چگونه با استفاده از چارچوب‌های روایی، ابزارهای بلاغی و تحلیل گفتمان، می‌توان اثربخشی یک سند سیاستی را به‌طور معناداری ارتقا داد—به‌ویژه زمانی که مخاطبان مستقیم و غیرمستقیم سند در فضاهای عمومی و رسانه‌ای نقش دارند.

این پژوهش برای سیاست‌پژوهان، اندیشکده‌ها، مشاوران سیاستی، و کنشگران حوزه عمومی قابل استفاده است. خواننده در خلال مطالعه با مفاهیمی همچون بازی‌های زبانی، مغالطات رایج در سیاست‌نویسی، روایت‌پردازی، اقناع استراتژیک، مخاطب در سایه و دیگر مفاهیم تحلیلی و کاربردی آشنا می‌شود که در سیاست‌گذاری معاصر اهمیتی فزاینده یافته‌اند.

زبان سیاست‌نامه نتیجه‌ی یک پروژه‌ی مطالعاتی است که به سفارش خانه اندیشه‌ورزان توسط ریحانه تقوی‌نیک و فائزه حسن‌زاده نگاشته شده است.

پیوند دریافت مستقیم این پژوهش