آنچه در کافه آینده‌ی بیست و سوم گذشت؛ آینده سیستان
این رویداد، ۲۰ تیر ۱۴۰۱ به همت بنیاد توسعه فردا و در خانه اندیشه‌ورزان، با حضور جمعی از فعالان و صاحب‌نظران این حوزه، برگزار شد.
مازیار عطاری؛ مدیرعامل بنیاد توسعه فردا
امروز بیست و سومین کافه آینده را برگزار می‌کنیم. در سال ۱۴۰۱ ما برای کافه آینده فصل بندی کردیم، در فصل اول بیشتر به بررسی کلان روندهایی که آینده را می‌سازند پرداختیم و در فصل دوم می‌خواهیم به سرزمین مادری برگردیم و راجع به آینده آن صحبت کنیم؛ تصویر آینده یک تصویر کل‌نگر و امیدبخش است.
دکتر سلامتی؛ متخصص رادیولوژی و فعال در حوزه سلامت سیستان
تمام توجه سیاستمداران ما به نفت معطوف است. سیستان به آینده نگری احتیاج دارد. به طور کلی باید از کارشناسان مربوطه برای بهره‌مندی از منابعی که وابسته به آب نیستند و از افرادی که تخصص دارند برای درآمدزایی از انرژی‌های پاک استفاده کنیم.
دکتر محسن موسوی؛ فعال آب و محیط‌زیست
سیستان دروازه ورود به ایران است. این منطقه، منطقه‌ی پرجمعیتی است. سدهای ایجاد شده باعث کم شدن حجم آب رودخانه هیرمند شده است. در منطقه سیستان ۴ چاه‌نیمه با هدف تأمین آب شرب شهرها و روستاهای سیستان و زاهدان ایجاد شده است که بقایای بارندگی سال‌های ۹۸ و ۹۹ در آن‌ها ذخیره شده و رو به اتمام است. بدون آب سیستانی وجود نخواهد داشت.
دکتر سرگزی؛ اداره کل منابع طبیعی استان سیستان و بلوچستان
سیستان دارای ۷ شهر و ۸۳۳ روستا است که تراکم جمعیت بالایی را به خود اختصاص داده است. معیشت این منطقه وابسته به کشاورزی است. بادهای ۱۲۰ روزه باعث شده است ما رکوردهای یک سری بیماری‌های صعب العلاج باشیم. باتوجه به اینکه روند کشورها به سمت ملی‌گرایی یا فردیت می‌رود؛ ما هم باید به این جغرافیا به عنوان یک حوزه آبخیز نگاه کنیم. تمام مشکلاتی که گوشه گوشه کشور مشاهده می‌شود، یک نمونه آن در سیستان وجود دارد.
جواد محمدی خمک؛ پژوهشگر تاریخ و ادبیات ایران
چرا مردم هنوز در سیستان زندگی می‌کنند؟ سیستان در حال گذراندن روزهای پایانی خودش است. آب رودخانه هیرمند تنها راه نجات سیستان است. باید روی نوجوانان و جوانان سیستان سرمایه‌گذاری شود. تاریخ سیستان نیز در حال از بین رفتن است.
محمدرضا براهویی؛ دکترای سیاست گذاری
ما نباید به دنبال رویا باشیم، امروز از مرز واقعیت گذشتیم. حیات ۵۰۰ هزار نفر در بی‌ارادگی تصمیم گیران از ۳۰ الی ۲۰ سال پیش به خطر افتاد. به سبب خلقت، زندگی ما به آب وابسته است به طوری که اگر برای مایحتاج آب نباشد با سیل مهاجرت ۵۰۰ هزار نفری مواجه هستیم. از تهران نگاه کردن به زابل کار راحتی هست، گرد و غباری که آنجا وجود داری و آبی که شاید تنها تا شش ماه دیگر کفاف دهد از این فاصله قابل درک نیست
امیر امیری فرد؛ مرکز نوآوری کوثر
برای سیستان هیچ نماینده‌ای وجود نداره. مسئله سیستان و جغرافیای تمدنی ایران حائز اهمیت است و باید بدانیم کجای نقشه نشسته‌ایم. ایران بر سر چهارراه تجارت جهانی ایستاده است. واقعیت قضیه این است که سیستان را نباید تک ببینیم. مسئله آب زیر نقشه گلداسمیت بوده است. کسی را در ایران نداریم که بتواند تشخیص دهد ما کجای نقشه نشسته‌ایم. ایران با تعامل با افغانستان میتواند با هند و بعد آمریکا به نتیجه برسد. با ایده‌های نظامی به جایی نمی‌رسیم.
مهدی علیان؛ اندیشکده پایا
یکی از نکاتی که می‌توان در مورد آینده سیستان به آن اشاره کرد، این است که سیستان باید با خطرات پیرامونی که دارد، دیده شود. باید درباره نیازهای سیستان پژوهش انجام شود. بنابر موقعیت جغرافیایی که وجود دارد، استفاده از ترانزیت میتواند تاثیر گذار باشد. مسئله به این راحتی نیست که ما در تهران در مورد آن صحبت کنیم بلکه باید از ظرفیت راه‌آهن، ترانزیت و صادرات استفاده کنیم.
فاطمه سادات رحمتی؛ مدیر اندیشگاه مهاد
باید ببینیم که آیا رویایی برای آینده سیستان وجود دارد یا خیر. مسئله‌ی چرایی استان سیستان به ۵ مرحله تقسیم می‌شود:
اول: مسئله آب؛ دوم: نداشتن تصویر مشترک آینده؛ سوم: عدم توافقی که در کشور یا استان درباره ماهیت راه‌حل‌ها وجود دارد؛ مسئله چیست؟ راه حل چیست؟ چهارم: نبود نگاه عملی و اجرایی برای گره زدن گام‌های کوتاه‌مدت به اهداف بلند‌مدت و پنجم: کوتاه بینی سیاسی
